العربية بعد العبرية
במסגרת תהליכי המחקר על הקשר שבין אתנוגרפיה ואמנות עכשווית, אשר חלק ממנו הוצג במסגרת התצוגה של המחלקה האתנוגרפית של המוזיאון של העכשווי במרכז מעמותה בבית הנסן ב-2014, חיברנו שאלון העוסק במשטר הצליל הישראלי.
בדומה לניסוי של פבלוב עולה כי בישראל הצליח המשטר באמצעות הסאונד לעצב דפוסי התנהגות מקומיים ייחודיים, להבדיל בין קבוצות השתייכות, לעורר רגשות באמצעות הפעלות של הסאונד ואף לייצר מסורת מקומית חדשה.
מקומו של הצליל כאמצעי מרכזי באיזון הפרט הוא ידוע לכל. השימוש החברתי של הסאונד כאמצעי לעיצוב ושליטה, כתוצאה מהטכנולוגיות החדשות שפותחו במאה האחרונה ובהשראת מסורות ישנות יותר של שימוש בסאונד למשטור חברתי בטקסים צבאיים או דתיים.
במסגרת הגיליון הנוכחי של מארב בחרנו להפיץ את השאלון האתנוגרפי על "הזמן הישראלי" שהוא בעצמו הרחבה או עדכון של השאלון האתנוגרפי שערך ש' אנסקי במזרח אירופה לפני מאה שנה במסגרת המשלחת האתנוגרפית על שם ברון גינצבורג. חברי צוות המשלחת בראשות אנסקי עצמו חיברו שאלון ובו 2087 שאלות הנוגעות לחיי היהודי מלידתו ועד מותו, למנהגים מיוחדים, למסורות מקומיות, למחזור השנה היהודי ועוד. עבודת המשלחת פסקה עם פרוץ מלחמת העולם הראשונה ב-28 ביולי 1914.
השאלות הבאות מרחיבות את השאלון עם שאלות אתנוגרפיות הקשורות למשטר הצליל הישראלי ואנו מבקשים מהקוראים להפוך למידענים ולמסור את עדותם להרחבת הבנתנו על משטר מרחב הצליל.
למילוי השאלון
תודה על השתתפותך בשאלון
לאה מאואס, דיאגו רוטמן
نحو نموذج استبيان محتلن حول الزمن الإسرائيليّ / مجموعة Sala-Manca
في إطار سير البحث حول العلاقة بين الأثنولوجيا والفنون المعاصرة، والذي عُرِضَ جزءاً منه في إطار معرض قسم دراسات الأثنولوجيا التابع للمتحف المعاصر في مركز معموتا في بيت هنسن عام ٢٠١٤، قمنا بصياغة نموذج استبيان والذي يتناول المنظومة السمعيّة في اسرائيل.
بشكل شبيه للتجارب التي قام بها إيفان بافلوف، يتضح أن النظام في إسرائيل نجح، بواسطة الصوت، على تصميم أنماط سلوك خاصة، والتمييز بين مجموعات الإنتماء وإثارة المشاعر وصولاً إلى خلق تقليد محليّ جديد وكل هذا بواسطة استعمالات المادة الصوتيّة.
مكانة المادة الصوتيّة كوسيلة مركزيّة في توازن الفرد، مكانة معروفة للجميع. الإستعمال الإجتماعي للصوت كوسيلة للسيطرة والتصميم، هو نتاج للتكنولوجيا الجديدة التي تطوّرت في القرن الأخير وبوحيّ تقاليد قديمة أكثر من إستعمال الصوت لضبط النظام الإجتماعي في طقوس الجنديّة والطقوس الدينيّة.
في إطار العدد الحالي لمجلة ”مأراف“، قررنا نشر الإستبيان الأثنوغرافي حول ”الزمن الإسرائيلي“ والذي هو في حدّ ذاته إسهاب في أو حتلنة للإستبيان الأثنوغرافي الذي أجراه ش. أنسكي في شرقيّ أوروبا قبل مئة عام، في إطار البعثة الأثنوغرافية على اسم بارون غينسبورغ. قام أعضاء طاقم البعثة وعلى رأسهم أنسكي ذاته، بصياغة إستبيان وفيه ٢٠٨٧ سؤال يتعلق بحياة اليهودي من المهد إلى اللحد. تناول الإستبيان عادات اليهود الخاصة، التقاليد المحليّة ودورة السنة اليهوديّة وأشياء أخرى. توقف عمل البعثة مع إشتعال الحرب العالمية الثانية في الثامن والعشرين من تموز ١٩١٤.
الاسئلة التاليّة توسِّع الإستبيان مضيفة أسئلة أثنوغرافيّة تتعلق بالمنظومة الصوتيّة الإسرائيليّة، ونطلب من القراء أن يلبسوا قبعة الخبراء وأن يدلوا بشهادتهم لتعميق فهمِنا بمنظومة الصوت.
تعبئة الاستبيان